شاهکاری از معماران بی نام و نشان گذشته ایران زمین

آسیاب دو سنگی محمد آباد تنها آسیاب آبی جهان است که در عمق ۴۰ متری زمین قرار گرفته است و دو محل جهت آرد گندم داشته که به همین دلیل آسیاب دوسنگی نام گذاری شد است.
نمونهای کمنظیر از آسیابهای آبی است. آسیاب در عمق ۴۰ متری زمین و در مسیر راهرو قنات قطبآباد احداث شده است. هیچگونه مصالح ساختمانی در احداث آسیاب به کار نرفته و آسیاب در دل زمین رسی حفر شده است و چاههایی هم به عمق ۴۰ متر روشنایی فضای داخلی آسیاب و هم تهویه داخل آسیاب را تأمین نموده است.
روستاهای پراکنده متعددی در اطراف این آسیاب و در فواصل دور وجود داشته که آرد مورد نیاز خود را از این آسیاب تأمین مینمودهاند. قدمت این آسیاب بالغ بر ۱۵۰ سال تخمین زده میشود.
راهروی ورودی آسیاب مرتفع و برای عبور حیواناتی نظیر شتر هم مناسب است. طویلهای در داخل آسیاب برای استراحت حیواناتی از جمله گاو، الاغ و شتر که بار گندم را به آسیاب میآوردهاند، وجود دارد. آسیاب در فاصله تقریبی ۵۰ کیلومتری شهر یزد و ۸ کیلومتری محمدآباد میبد واقع است و اکنون تا شعاع چند کیلومتری اطراف آن بیابان خالی از سکنه است. آسیاب بر اثر ورود سیلاب به تدریج پر شده بود و با تلاش فراوانی نسبت به تخلیه چند صد متر مکعب گل و لای آسیاب اقدام گردید به گونهای که هماکنون قابل بازدید برای عموم میباشد
مدخل ورودی اصلی این آسیاب رو به شرق است. این مجموعه به واسطه ایجاد یک شیب مناسب و متوازن که از مدخل تا انتهای مجموعه وجود داشته است به راحتی نور خورشید تا انتهای آسیاب قابل مشاهده بوده که متاسفانه به دلیل سیل عظیمی که حدود 50 سال پیش مجموعه را در برگرفته و نهشته ها و آبرفتهای فراوانی را در داخل مجموعه انباشت کرده، این شیب بندی و ترازبندی نیز دچار نقصان شده که بعد از انجام خاکبرداری و تخلیه این نهشته ها دیگر آن شیب حقیقی و اولیه محقق نشد
ایجاد ا سیاب نمادین در اسیاب دوسنگی
بازديد رئيس شوراي بين دول آبشناسي يونسكو از مجموعه تاريخي آسياب دوسنگی
تاك لي در اين بازديد گفت: آسياب دوسنگي يك اثر بزرگ و هوشمندانه است و من به دليل خلق اين تكنولوژي
هوشمندانه تبريك مي گويم